Tüm Zamanların En Kötü Alerji Sezonu

Bu bahar, ABD'nin birçok eyaletinde rekor düzeyde polen yoğunluğu gözlemlendi. Uzmanlar, bu artışın başlıca nedenlerinden birinin iklim değişikliği olduğunu belirtiyor.

Kışın dondurucu soğuğundan sonra gelen ılık bahar havası birçok kişi için bir rahatlama gibi görünse de, milyonlarca mevsimsel alerji hastası için bu durum tam bir kâbusa dönüşmüş durumda. Atlanta’da polen sayımı rekor kırarak metreküp başına 14.801 tane çam, meşe ve huş ağacı poleni kaydedildi. Houston da 2013’ten bu yana en yüksek polen değerlerini yaşadı.

Alerjiler Neden Bu Kadar Kötüleşti?

Amerikan Astım ve Alerji Vakfı’na (AAFA) göre, 2025 yılı ABD genelinde alerjiler açısından yine çok zor bir yıl olacak. Özellikle güney eyaletlerinde durum daha da kötü. Alerjiler artık sadece yılın belli dönemlerine sıkışmış bir sorun değil. Isınan hava koşulları ve artan karbondioksit seviyeleri nedeniyle polen üretimi hem daha erken başlıyor hem de daha uzun sürüyor.

AAFA CEO’su Kenneth Mendez, “İnsanlardan sık sık ‘Daha önce alerjim yoktu ama şimdi varmış gibi hissediyorum’ gibi yorumlar alıyoruz. Bunun nedeni, alerjen yükünün iklim değişikliği nedeniyle ciddi şekilde artmış olması” diyor.

Ekonomik ve Sağlık Üzerindeki Etkileri

Alerjiler sadece bireysel bir rahatsızlık değil, aynı zamanda ekonomik bir yük. Alerjik rinit (saman nezlesi) ve astım gibi durumlar nedeniyle her yıl milyarlarca dolarlık verim kaybı yaşanıyor. Ayrıca, polene duyarlı bireyler için durum daha ciddi sonuçlar doğurabiliyor. Ağaç poleni kaynaklı alerjiler, yılda 25.000 ila 50.000 acil servis ziyaretiyle ilişkilendiriliyor ve bu ziyaretlerin üçte ikisini 18 yaş altı bireyler oluşturuyor.

Polen Sezonu Neden Uzuyor?

Normalde ilkbaharda ağaçlar, yazın çimenler ve sonbaharda ragweed (bir tür yabani ot) polen yayar. Ancak bu düzen değişiyor. Ağaç poleni mevsimi yıldan yıla daha erken başlıyor. Bazı bölgelerde ragweed sezonu 1995’e göre üç haftadan fazla uzadı. Bu artışın ardındaki iki büyük sebep ise fosil yakıtlar: Atmosferdeki karbondioksit artışı bitkilerin daha fazla polen üretmesine yol açıyor ve iklim değişikliğiyle birlikte bitki büyüme dönemleri uzuyor.

Sadece Polen Değil: Kalitesiz Hava, Küf ve Fırtınalar

Polenle birleşen hava kirliliği de alerjileri daha da kötüleştiriyor. Trafik kaynaklı kirleticiler, poleni daha tahriş edici hale getirebilir. Yangın dumanı ve şehir merkezlerindeki ısı adası etkisi de durumu ağırlaştırıyor. Düşük gelirli topluluklar bu etkilerden orantısız şekilde zarar görüyor. Ayrıca, sıcaklık ve nem artışı küf sporlarının da çoğalmasına neden oluyor. Özellikle fırtınalar sonrası zarar gören yapılarda küf yayılımı daha yaygın hale geliyor.

New Orleans’tan Dr. John Carlson, “Fırtınalardan sonra bazı insanlar hemen evlerini onarabiliyor ama birçok kişi bu imkâna sahip değil. Sızdıran çatılar ve kırık pencereler küf oluşumunu tetikliyor” diyor.

Ayrıca "fırtına astımı" adı verilen bir durum da söz konusu: Bu fenomen sırasında fırtına esnasındaki hava koşulları polenleri parçalayarak daha küçük, daha kolay solunabilir ve daha alerjen hale getiriyor.

Alerjilerinizi Kontrol Altına Almak İçin Ne Yapabilirsiniz?

• Alerji uzmanına danışarak tetikleyicilerinizi öğrenin.

• Polen mevsimi başlamadan 1-2 hafta önce ilaç kullanmaya başlayın.

• Polen tahminlerini takip edin ve özellikle sabah saatlerinde dışarı çıkmamaya çalışın.

• Dışarıdan geldiğinizde üst giysilerinizi ev dışında bırakın.

• Evcil hayvanlarınızı yürüyüş sonrası silin.

• HEPA filtreli hava temizleyiciler kullanın.

Ve en önemlisi, iklim değişikliğini yavaşlatmak için sera gazı emisyonlarının azaltılması gerekiyor. Aksi halde, mendil ve burun spreyi en iyi arkadaşlarımız olmaya devam edecek.

İklim değişikliği artık sadece kutuplardaki buzulları değil, burunlarımızı da etkiliyor.